Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753
Bourtoulaigo
Portulaca oleracea
Portulacaceae
Autre noum : Bourtouraigo.
Noms en français : Pourpier, Porcelane.
Descripcioun :La bourtoulaigo es uno planto bèn couneigudo que rebalo au sòu. Fai de flour jauno de 4 à 6 petalo, li cambo soun rouginasso e li fueio poupouso. Lou fru es un boursèu que caup de grano negro. Ei coumuno dins li relarg secarous sus li marrìdi terro d'ort.
Usanço :Ei visto coume uno marrido erbo, pamens fai uno bono ensalado champanello e pòu tambèn èstre cousinado. Soun estùdi a moustra qu'èro richo en ouligo-elemènt, en vitamino C e en oumega-3. Ei bono peréu contro lou quiéu tapa.
Port : Erbo
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Portulaca
Famiho : Portulacaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 5 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Ribiero
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Portulaca oleracea L., 1753